LÊ LONG TÍCH

Lê Long Tích (chữ Hán: 黎龍錫; ? - 1005) là con thứ hai của Lê Đại Hành. Sinh thời ông được nhận tước phong là Đông Thành vương (東城王). Hiện còn đền thờ riêng ở thôn Đông Thành khu di tích cố đô Hoa Lư tỉnh Ninh Bình.

I. Đông Thành Vương

Lê Long Tích còn được sử gọi là Lê Ngân Tích. Ông được Vua Lê Đại Hành phong Đông Thành Vương năm 989, cùng với anh cả Lê Long Thâu và người em kế Lê Long Việt. Những người con trai sau này của Vua Lê khi phong vương đều được ban thực ấp trấn thủ các vùng xa kinh đô. Riêng 3 ông không phong thực ấp, được ở tại kinh đô Hoa Lư.

Năm 1004, ông lại được Vua Lê Đại Hành phong là Đông Thành Đại Vương.

Do ông cũng có tước hiệu Đông Thành Vương giống với người em trai thứ 7 là Lê Long Tung, sau khi nhà Lý cướp ngôi Long Tung đã tháo chạy vào trấn thủ vùng Đông Thành, Diễn Châu trở thành Đông Thành Vương mà các thần tích ở Nghệ An hiện còn nhầm lẫn giữa 2 ông. Thực tế, tước hiệu Đông Thành Vương của Lê Long Tung xuất hiện sau khi Lê Long Tích bị người châu Thạch Hà giết trên đường tháo chạy trong cuộc chiến ngai vàng.

II. Tranh ngôi vua

Nguyên người con trưởng của Lê Đại Hành là Lê Long Thâu. Lê Long Thâu mất sớm, ông là con thứ hai đáng lí được lập làm Thái tử. Theo Đại Việt sử ký toàn thư, bấy giờ người con thứ năm của Lê Hoàn là Lê Long Đĩnh có tham vọng muốn tranh địa vị ấy. Vua Lê Đại Hành cũng muốn cho Lê Long Đĩnh làm thái tử song đình thần cũng khuyên vua Lê không nên bỏ trưởng lập thứ. Vua Lê Đại Hành tuy nghe theo không lập Lê Long Đĩnh, nhưng cũng không nghĩ gì tới ông, mà lại lập người em thứ ba của ông là Lê Long Việt làm thái tử vào tháng giêng năm Giáp Thìn 1004, đồng thời gia phong ông làm Đông Thành Đại vương.

Đến tháng 3 Ất Tỵ 1005, vua Lê Đại Hành mất. Ông cùng với Lê Long Đĩnh và người em thứ chín là Trung Quốc vương Long Kính nổi loạn, đánh nhau suốt tám tháng để tranh ngôi. Tháng 10 năm ấy Lê Ngân Tích bại trận bỏ chạy vào đất Cử Long (Thanh Hóa). Lê Long Việt đuổi bắt, ông lại chạy sang Chiêm Thành, nhưng chưa đến nơi thì bị người châu Thạch Hà giết ở cửa biển Cơ La (nay là Kỳ La). đến châu Thạch Hà thì bị giết chết. Thái tử Lê Long Việt lên ngôi, tức là Lê Trung Tông.

III. Đền thờ

Lê Ngân Tích được nhân dân lập đền thờ tại phủ Đông Vương, khu di tích cố đô Hoa Lư. Đây là một ngôi đền nhỏ, thường được gọi là phủ, nằm ở giữa cánh đồng thôn Đông Thành xã Trường Yên. Phủ Đông Vương được xếp hạng là di tích quốc gia.